دولت علیّه عثمانیه‎ (Osmanlı Devleti) – گزارش کامل تاریخچه مالی

اطلاعات پایه

• کد ISO کشور: نامشخص (کشور منحل شده)

• زبان رسمی: ترکی عثمانی (Osmanlıca)

• کد ISO زبان: نامشخص (زبان تاریخی)، برای ترکی مدرن: tr

• واحد پول رسمی فعلی: نامشخص (کشور منحل شده)

• کد ISO واحد پول فعلی: نامشخص

تاریخچه کامل واحدهای پولی

1. آقچه (Akçe)

• کد ISO: ندارد

• نمادها و علائم: کتیبه‌های اسلامی و تگرا (امضای سلطان)

• نام واحد: آقچه

• نام جمع: آقچه‌ها

• زیرواحد: ندارد (کوچکترین واحد در آن دوره)

• تاریخ شروع تولید: حدود 1326

• تاریخ پایان تولید: اواخر قرن 15

• تاریخ شروع گردش: حدود 1326

• تاریخ پایان گردش: اواخر قرن 15

• محل ضرب سکه: استانبول (قصر توپکاپی)

• بانک صادرکننده: ندارد (سکه رسمی حکومتی)

• ارزش‌های ضرب شده: سکه‌های نقره‌ای با وزن‌های مختلف

• ارزش‌های اسکناس: ندارد (پول کاغذی در این دوره وجود نداشت)

2. سلطانی (Sultani) – سکه طلایی

• کد ISO: ندارد

• نمادها و علائم: تگرا، کتیبه‌های عربی، تصاویر اسلامی

• نام واحد: سلطانی

• نام جمع: سلطانی‌ها

• زیرواحد: ندارد

• تاریخ شروع تولید: حدود 1477

• تاریخ پایان تولید: اواخر قرن 16

• تاریخ شروع گردش: حدود 1477

• تاریخ پایان گردش: اواخر قرن 16

• محل ضرب سکه: استانبول

• بانک صادرکننده: ندارد

• ارزش‌های ضرب شده: سکه‌های طلایی در وزن‌های مختلف

• ارزش‌های اسکناس: ندارد

3. قروش (Kuruş) یا پیستره (Piastre)

• کد ISO: ندارد

• نمادها و علائم: تگرا، کتیبه‌های اسلامی

• نام واحد: قروش

• نام جمع: قروش‌ها

• زیرواحد: 1 قروش = 40 پارا (Para)

• نام زیرواحد: پارا (Para)

• نام جمع زیرواحد: پاراها

• تاریخ شروع تولید: اواخر قرن 17 (1687)

• تاریخ پایان تولید: اوایل قرن 20

• تاریخ شروع گردش: اواخر قرن 17

• تاریخ پایان گردش: 1927

• محل ضرب سکه: استانبول

• بانک صادرکننده: بانک عثمانی (Ottoman Bank) از 1862، سپس وزارت دارایی از 1912

• ارزش‌های ضرب شده: 1، 5، 10، 20، 40 پارا؛ 1، 5، 10، 20، 40 قروش

• ارزش‌های اسکناس: از 5 پارا تا 500 لیره

4. لیره عثمانی (Ottoman Lira)

• کد ISO: ندارد (امروزه TRL/TRY برای لیره ترکیه)

• نمادها و علائم: تگرا، کتیبه‌های اسلامی، امضای سلطان

• نام واحد: لیره

• نام جمع: لیره‌ها

• زیرواحد: 1 لیره = 100 قروش

• نام زیرواحد: قروش

• نام جمع زیرواحد: قروش‌ها

• تاریخ شروع تولید: 1844

• تاریخ پایان تولید: 1927

• تاریخ شروع گردش: 1844

• تاریخ پایان گردش: 1927

• محل ضرب سکه: استانبول (قصر توپکاپی)

• بانک صادرکننده: بانک عثمانی (Ottoman Bank) تا 1912، سپس وزارت دارایی

• ارزش‌های ضرب شده: 1، 5، 10، 20، 50 پارا؛ 1، 2، 5، 10، 20، 50، 100 لیره

• ارزش‌های اسکناس: 1، 5، 10، 20، 50، 100، 250، 500 لیره

زمینه تاریخی و اقتصادی

• از قرن 14 تا 15، آقچه به عنوان واحد اصلی پولی استفاده می‌شد؛ سپس سکه‌های طلایی سلطانی معرفی شدند.

• در قرن 19، امپراتوری عثمانی به سمت سیستم بیمتالیزم (طلا و نقره) حرکت کرد.

• در سال 1844، لیره عثمانی به عنوان واحد پول اصلی معرفی شد که 100 قروش داشت.

• در سال 1879، به دلیل کاهش ارزش نقره، استاندارد طلا به طور رسمی پذیرفته شد و لیره طلا به واحد پول رسمی تبدیل شد.

• بانک عثمانی به عنوان بانک مرکزی عمل می‌کرد و اسکناس‌ها را منتشر می‌کرد.

• در دوران جنگ جهانی اول، تورم و کاهش ارزش پول افزایش یافت.

• پس از انحلال امپراتوری در 1922، لیره عثمانی تا 1927 در گردش بود تا لیره ترکیه جایگزین آن شود.

خانه‌های ضرب سکه

• استانبول (Topkapi Mint) محل اصلی ضرب سکه‌ها و تولید اسکناس‌ها بود.

طراحی‌ها و نمادها

• سکه‌ها و اسکناس‌ها دارای تگرا (امضای سلطان)، کتیبه‌های اسلامی، و نمادهای مذهبی و امپراتوری بودند.

تیراژ و نکات جالب

• استفاده از سکه‌های خارجی مانند دوکات و رئال اسپانیایی رایج بود.

• اسکناس‌های عثمانی به زبان‌های ترکی عثمانی و فرانسوی چاپ می‌شدند.

• برخی سکه‌ها و اسکناس‌ها به مناسبت‌های خاص و یادبودها ضرب و چاپ شدند.

وضعیت فعلی گردش

• لیره عثمانی و سایر واحدهای پولی امپراتوری از سال 1927 خارج از گردش هستند.

مرجع صادرکننده

• بانک عثمانی (Ottoman Bank) تا 1912

• وزارت دارایی عثمانی از 1912 تا پایان امپراتوری

قوانین پولی مرتبط

• اصلاحات پولی متعدد در قرن 19 برای همسان‌سازی با استانداردهای جهانی

• فرمان 1879 برای پذیرش استاندارد طلا به عنوان پایه پولی

افراد امضا کننده اسکناس‌ها

• فرمانداران و معاونان بانک عثمانی، که به طور متناوب از ترک‌ها و دیگر اقلیت‌ها بودند.

شخصیت‌های یاد شده در سکه‌ها و اسکناس‌ها

• سلطان‌های عثمانی، به ویژه سلطان عبدالمجید و سلطان عبدالعزیز

• نمادهای امپراتوری و اسلامی

این گزارش تاریخچه کامل مالی دولت علیّه عثمانیه‎ را با جزئیات کامل درباره تمامی واحدهای پولی از آغاز تولید تا انحلال امپراتوری ارائه می‌دهد.